Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından Sermaye Hareketleri Genelgesinde (“Genelge”) yabancıların Türkiye’de gayrimenkul edinimine ilişkin olarak 2022 Ocak ve Temmuz aylarında önemli değişiklikler yapılmıştır.
Son yıllarda Türkiye’de yabancılara yapılan konut satışlarında gözle görülür bir artış meydana gelmiştir. Taşınmaz alınması yoluyla Türk vatandaşlığına geçme imkânı, Türk lirasının yabancı para karşısında büyük ölçüde değer kaybetmesi ve buna bağlı olarak döviz kurlarının artması gibi sebeplerle yabancılar açısından Türkiye’de gayrimenkul iktisabı oldukça cazip bir hal almıştır. Tüm bu nedenlerle Sermaye Hareketleri Genelgesi’nin gayrimenkul kıymetlere ilişkin hükmü yeniden düzenlenmiştir.
1. Yabancılara taşınmaz satın alımlarında dövizle işlem yapma zorunluluğu getirilmiştir.
Yabancıların Türkiye’de satın aldıkları gayrimenkuller karşılığındaki ödemelerin döviz cinsinden yapılması zorunlu hale getirilmiştir. Bankaya döviz cinsinden yatırılan bedel tapu işlemleri öncesinde gerekçesi de belirtilmek üzere banka tarafından T.C. Merkez Bankasına satılır. Satış işleminin ardından gayrimenkul bedeli satıcıya Türk lirası cinsinden ödenir.
Gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerinde ise söz konusu ödeme yükümlülüğü yalnızca peşin ödenen kısım için geçerlidir.
2. Gayrimenkul satışı öncesi gayrimenkul bedelinin döviz cinsinden bankaya yatırılması ve bu bedelin bankaca satılması karşılığında banka yabancı gerçek kişilere “Döviz Alım Belgesi” adı altında tapu idaresine sunulmak üzere bir belge verecektir. Döviz alım belgesinin gayrimenkul alımı esnasında tapu idaresine ibrazı zorunlu kılınmıştır.
Döviz alım belgesinde bulunması zorunlu bilgiler; adına döviz bozdurulan kişinin adı ve soyadı, pasaport numarası veya yabancı kimlik numarası, taşınmaz parsel numarası ve alışı yapılan dövizin ABD doları karşılığı şeklinde sayılmıştır.
Ayrıca yapılan işlemin Genelge’nin 13. maddesi uyarınca gerçekleştirildiğini belirten bir ifadenin de açıklamaya eklenmesi zorunludur.
3. Yurtdışında yerleşik yabancı gerçek kişiler, Türkiye’de satın alacakları gayrimenkullerin finansmanı amacıyla yalnızca döviz kredisi kullanabilecektir. Döviz kredisi ile elde edilen bedel yine banka aracılığıyla Merkez Bankasına satılacak ve kredi bedeli Türk Lirası cinsinden satıcının hesabına yatırılacaktır.
4. Yurtdışında yerleşik yabancı kişilerle yapılacak gayrimenkul edinimine ilişkin finansal kiralama sözleşmelerinin yabancı para cinsinden düzenlenmesi ve yabancı para cinsi ödemelerin döviz alım belgesine bağlanması zorunlu hale getirilmiştir.